Amerikan Barolar Birliği, Etik ve Mesleki Sorumluluk Komitesi, hukuk dünyasında hızla yayılan yapay zekanın meslekte kullanımını ele alan ilk resmi görüşünü yayımladı.
Görüşünde , avukatların ve hukuk firmalarının hukuki yeterliliklerine, bilgi gizliliğine , iletişime ve talep edebileceği ücretlere yönelik nasıl hareket etmesi gerektiğini ve bu görüşünde belirttiği kurallara uyma zorunluluğunu bildiriyor.
Formal Opinion 512 olarak internette de bulabileceğiniz bu Resmi Görüş, yapay zeka (AI) kullanan avukatların mesleklerine uygun olan etik yükümlülüklerini tamamen göz önünde bulundurmaları gerektiğini önemle vurguluyor. Bu yükümlülüklerin başında yetkin bir hukuki temsil sağlama, muhtemel ve mevcut müvekkillerinin bilgilerini koruma, müvekkilleri ile etkin iletişim kurma ve yapay zeka kullanımına uygun, makul ücretler talep etme yükümlülükleri bulunduğunu belirtiyor.
Bu Resmi Görüş ile ilgili olarak yapay zeka araçlarının kullanımında karşılaşılan bazı etik meseleleri tespit ederek avukatlara bu yeni teknolojik ortamda avukatlara rehberlik ettiği belirtiliyor. Amerika Barosu ve eyalet ile yerel baro derneklerinin etik komitelerinin, gelişen yapay zeka araçlarıyla ilgili mesleki davranış konularında sürekli olarak güncellenmiş rehberlik sunacakları da eklendi.
Resmi Görüş’e göre vurgulanan ve hassasiyet gerektiren yükümlülükler ;
- Model Kural 1.1 (Yeterlilik): Avukatların müvekkillerine yetkin bir temsil sağlama yükümlülüğü bulunmaktadır ve temsil için “makul ölçüde gerekli olan yasal bilgi, beceri, titizlik ve hazırlığı” kullanmaları gerekir. Ayrıca, avukatların müvekkillerine yasal hizmetler sunmak için kullanılan teknolojilerle ilgili “faydaları ve risklerini” anlamaları gerektiğini belirtmektedir.Model Kural 1.6 (Bilgilerin Gizliliği): Bu kural uyarınca, yapay zeka araçlarını kullanan bir avukat, müvekkilinin temsiline ilişkin tüm bilgileri, kaynağı ne olursa olsun, müvekkilin bilgilendirilmiş onay vermediği sürece gizli tutma yükümlülüğüne sahiptir. Avukatların eski ve potansiyel müvekkillerin bilgilerini de benzer şekilde korumasını gerekmektedir.Model Kural 1.4 (İletişimler): Avukatların müvekkilleriyle iletişim kurma görevlerini düzenler ve avukatların yasal yükümlülüklerini içerir. Bu yükümlülükler arasında “bir avukatın müvekkile önemli olan herhangi bir bilgiye sahip olduğunda derhal bilgi verme görevi” de bulunmaktadır. Yapay zeka araçları bağlamında özellikle önemli olan Model Kural 1.4(a)(2), avukatların müvekkilin hedeflerine nasıl ulaşılacağı konusunda “makul bir şekilde istişare etmesi” gerektiğini belirtir.
Model Kural 1.5 (Ücretler): Bu kuralda, avukatların ücret ve masraflarının makul olmasını gerektiği ve bir ücretin veya masrafın makul olup olmadığını da değerlendirmek için belirli kriterlerler bulunduğunu belirtir. Yayımlanan bu resmi görüşe göre, bir avukatın bir dilekçe taslağı hazırlamak için yapay zeka aracını kullanması ve ilgili bilgileri programa girmek için 15 dakika harcaması durumunda, avukat bu süre ve ortaya çıkan taslağın doğruluğu ve eksiksizliği açısından incelenmesi için gereken süre için ücret talep edebilir. Ancak çoğu durumda avukat, müvekkilden bir yapay zeka aracının nasıl kullanılacağını öğrenmek için harcadığı süre için ücret talep edemez.
Bu kapsamda yapay zeka kullanımının avukatlık mesleği ile nasıl örtüşeceği, avukatların kullanım esnasında ve ücretlerindirme hususlarında nasıl hareket etmeleri gerektiği kesin ve net bir dille belirtilmiş ve güncellemelerin de yapılacağı belirtilmiştir.
Resmi Görüş’ün tamamına ulaşmak için.
Av.İlayda Döldöş
